De tafel van Hannah Arendt: De participatie van de burger in het publieke domein

In onze eerste activiteit onder de noemer van “De tafel van Hannah Arendt” bogen Filip De Rynck, Tinneke Beeckman Christophe Busch zich over hoe de burger participeert in het publieke domein.

Bijdrage van Dr. Filip De Rynck, emeritus hoogleraar bestuurskunde aan de Universiteit Gent

Democratie in crisis, democratie in transitie?

Denken en schrijven over democratie schakelt snel in crisismodus. Het gaat slecht en, als we niet opletten, gaat het nog slechter.

Vooruitdenken over democratie verergert het crisisgevoelen vaak nog meer: het moet helemaal anders, het systeem moet om. Het debat lijdt dan snel aan zuurstoftekort.

Democratie is niet, maar verandert constant. Er is ook niet één opvatting over democratie, de invulling daarvan is zelf deel van een democratisch debat. 

Kijken naar democratie in transitie vergt een breedbeeld op het functioneren van ons politiek – bestuurlijk systeem. Zo’n systemische insteek werkt relaxerend en is een heilzame kuur tegenover het beroepspessimisme van de ‘democratie – watchers’. Kijken naar democratie moet weg van de instrumentele discussies. Er is meer dan gelote burgerpanels als panacee voor alle vermeende kwalen. 

Zijn volledige bijdrage kunt u hieronder lezen:

Bijdrage van Dr.Tinneke Beeckman, filosofe, auteur en columniste

Vrijheid is handelen als burger 

De laatste decennia zegevierde de negatieve vrijheid: wie kan, mag vrij handelen zonder door anderen beperkt te worden. Die vrijheid geldt voor individuen en bedrijven. Burgerschap betekent dan dat je rechten mag opeisen en je belang mag nastreven. Recente crisis tonen echter de limieten van die invulling: op cruciale momenten moet de politiek nog de legitimiteit hebben om die vrijheid (deels en beperkt) aan banden te leggen. Tegelijk moeten burgers betrokken blijven bij politieke beslissingen. Welk vrijheidsbegrip kan hiervoor inspirerend zijn?’ 


Haar volledige bijdrage kunt u hieronder lezen:

Dr. Christophe Busch, directeur van het Hannah Arendt Instituut

Hannah’s wankele tafel: waarheidsverval, leugenachtigheid in de politiek en depluralisatie

Onze samenleving verandert razend snel. De globalisering maakt van onze wereld een dorp en resulteert onder meer in toegenomen complexiteit, superdiverse steden en regio’s. Daarnaast is er sinds de jaren negentig een steeds groeiende virtuele wereld erbij gekomen. Algoritmes bepalen daarbij de snelheid en de wijze waarop informatie stroomt of stormt doorheen onze denkkaders. Globalisering en algoritmisering brengen naast tal van mogelijkheden ook uitdagingen met zich mee. De patronen in de geschiedenis leren ons dat nieuwe informatie- en communicatietechnologie, gepaard met impactvolle gebeurtenissen zoals een pandemie of oorlog vaak waarheid en identiteit onder druk zetten. Een episode van waarheidsverval en binaire denkkaders zijn dan het gevolg. Belangrijk is om stil te staan hoe deze sociale realiteiten worden vorm gegeven door taal en verhaal, en dat net pluraliteit en verbinding ons deeloplossingen kunnen aanreiken. 

Zijn bijdrage kunt hieronder lezen